Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα χρονικογράφημα. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα χρονικογράφημα. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Τετάρτη 22 Ιουνίου 2011

Η φτώχια θέλει καλοπέραση


Το ξεφάντωμα  και η συντροφιά ως κοινωνική άμυνα

Το παρόν κείμενο γράφτηκε με αφορμή την παγκόσμια ημέρα χορού,  τις εκδηλώσεις που πραγματοποιήθηκαν στην Κέρκυρα και το εορταστικό κλήμα που εμφύσησαν σε όσους παραβρέθηκαν σε αυτές.

Παρόλο το ερεβώδες κλήμα  οι άνθρωποι γιορτάζουν
Θυμάμαι τον καιρό των Νατοϊκών βομβαρδισμών στην γειτονική μας Σερβία. Μια ιστορική συγκυρία που θορύβησε  τους περισσότερους σε αυτή τη χώρα. Αυτό που φαίνεται να επηρέασε έντονα την κοινή γνώμη  ήταν το γεγονός ότι μια χώρα εντός της Ευρώπης, που διατηρεί παραδοσιακούς δεσμούς φιλίας με την Ελλάδα, βομβαρδίζονταν από ένα πολεμικό συνασπισμό στον οποίο έμμεσα ή άμεσα συμμετέχει και η χώρα μας.
Παρόλο το ερεβώδες κλίμα  αυτής της εποχής, μια παράσταση έχει μείνει ανεξίτηλα χαραγμένη στο μυαλό μου, σαν ένας φάρος ελπίδας και αξιοπρέπειας. Αυτή η εικόνα ήταν τα πλήθη των Σέρβων πολιτών, που συνέρρεαν σε πλατείες και δρόμους, για να ξεφαντώσουν και να γιορτάσουν την φαινομενική «διάλυση των υποδομών της χώρας τους». Η πραγματικότητα είναι πολλές φορές ποιο παράξενη από τη φαντασία και αυτό που σε πολλούς φαντάζει σαν εκδήλωση απελπισίας πολλές φορές είναι ακριβώς το αντίθετο.

Οι διακοπές ξεκινούν μόλις τελειώσουν τα χρήματα
Ένας καλός φίλος πάντα μου έλεγε ότι η πραγματικές διακοπές ξεκινούν μόλις τελειώσουν τα χρήματα. Τότε δεν το καταλάβαινα αυτό σαν σκέψη. Το «ξεβόλεμα» από μια προκαθορισμένη ρουτίνα φαντάζει το λιγότερο ανεπιθύμητο αν όχι τρομακτικό. Όταν κάποια στιγμή βρέθηκα αντιμέτωπος με αυτή την πραγματικότητα, έκπληκτος διαπίστωσα ότι «δεν με έφαγαν τα άγρια θηρία», και ότι αντιθέτως, η αναπάντεχη πενία μου με οδήγησε σε μια αρχικά αναγκαστική κοινωνική εξωστρέφεια, που είχε ως αποτέλεσμα να μοιραστώ αξέχαστες εμπειρίες, με ανθρώπους που δεν θα είχα καν συναντήσει υπό άλλες προϋποθέσεις. Με άλλα λόγια «βγήκα από το καβούκι μου» και εναπόθεσα την μοίρα μου σε ένα μέχρι πρότινος αθέατο κοινωνικό ιστό. Συνδέθηκα με άλλους ανθρώπους, αντιμετωπίζοντας επιτυχώς,  με κοινωνικό τρόπο,  την δυσχέρεια μου. Το αποτέλεσμα ήταν άκρως διασκευαστικό και επιπλέον, ο στόχος του να γυρίσω σώος και αβλαβής στη αφετηρία του ταξιδιού μου, στέφτηκε με απόλυτη επιτυχία.

Το φάντασμα της οικονομικής κρίσης
Την παρούσα εποχή, ένα βαρύ καταθλιπτικό κλήμα  φαίνεται να έχει απλωθεί πάνω από κάθε κοινωνική δραστηριότητα. Από παντού πολιορκούμαστε από τα μιαρά πλοκάμια ενός φαντάσματος. Το φάντασμα αυτό λέγεται οικονομική κρίση και συνοδεύεται από μια ανίερη κομπανία αποκαλυπτικών σημείων, όπως ο πόλεμος, η εγκληματικότητα και ο φόβος της κατάρρευσης των κοινωνικών δομών.

Οι «Κασάνδρες» των μμε
Τα ΜΜΕ δείχνουν να εντείνουν αυτήν την αίσθηση παράλυσης, κατακλύζοντας τους απανταχού παρόντες πομπούς επικοινωνίας με δυσοίωνες προβλέψεις, που θα ζήλευε ακόμα και η Κασσάνδρα. Αυτή την άνοιξη όμως κάτι φαίνεται να αλλάζει. Ορισμένα «ζιζάνια» από καιρό επικαλυμμένα από χρόνια στρώματα αναλγησίας και ιδιώτευσης αρχίζουν να ξεπροβάλουν δειλά δειλά στη επιφάνεια. Οι άνθρωποι δείχνουν να απολαμβάνουν λιγότερο βαριεστημένα τις κοινωνικές εκδηλώσεις.

Κάτι μας έχει πιάσει
Κάτι μας έχει πιάσει και δε είναι μόνο η τρέλα της άνοιξης. Δεν είναι η απελπισία που οδηγεί τους ανθρώπους σε κοινωνικές συνευρέσεις, άλλα μια άλλη δύναμη πολύ βαθύτερη και ουσιαστική. Αυτός ο αναβρασμός αρχικά φαίνεται να εκπορεύεται από τον καλλιτεχνικό χώρο και υπό μια έννοια είναι κάτι το φυσικό. Οι καλλιτέχνες μοιάζουν να είναι οι ευαίσθητες αντένες του κοινωνικού σώματος. Η ελπίδα είναι ότι αυτή η αίσθηση ξεφαντώματος, που δείχνει να αρθρώνεται πεισματικά απέναντι στην λεγόμενη «κλοπή του μέλλοντος» αυτής της κοινωνίας,  να διαχυθεί σε κάθε έκφανση του πολιτιστικού και κοινωνικού γίγνεσθαι. Να «πιάσει από το αυτί» την οικονομική τελμάτωση, να δώσει ελπίδα και θετικό κλήμα στις ζωές των ανθρώπων, γιατί είναι οι άνθρωποι που κάνουν τα γρανάζια της οικονομίας να κινούνται, είμαστε εμείς που απαρτίζουμε την πολιτική. Ελπίζω όντος κάτι να μας έχει πιάσει,  γιατί μόνο η ιερή τρέλα μπορεί να διατηρεί τη φλόγα αναμμένη. Αμήν

Πάσχα τσου Κορφούς


 Νεοτερικότητα και παράδοση μιας γενέθλιας μυθολογίας

Το Πάσχα στην Κέρκυρα είναι μια γιορτή ιδιαίτερης σημασίας.
Σε όλη την Ελλάδα το Πάσχα φέρει μεγάλη θρησκευτική βαρύτητα, όντας η τελετουργική αναπαράσταση μιας από τις θεμέλιες δοξασίες της χριστιανικής πίστης.

Πέραν της χριστιανικής θρησκευτικής τους διάστασης, οι εορτασμοί του Πάσχα, συμπίπτουν με το τέλος του χειμώνα, εποχή,  της οποίας η έλευση γιορτάζονταν ποικιλοτρόπως από τη «βαθιά» προχριστιανική εποχή.

«Κοινοί τόποι» και παραδοχές

 Παρόλη την σημασία αυτής της γιορτής-ορόσημου, είναι λίγες οι κοινότητες, εν τω Ελλάδι,  που βασίζουν, σχεδόν κατά αποκλειστικότητα, σε αυτήν την εορταστική ρουτίνα,  την αίσθηση της πολιτισμικής  τους ταυτότητας, (με εξαίρεση ίσως, τις προκεχωρημένες κοινότητες, σε ακριτικές περιοχές της χώρας)
Η Κέρκυρα δείχνει να αποτελεί ένα παράδειγμα, όπου επί τη ευκαιρία των εορτασμών του Πάσχα, επικυρώνονται «κοινοί τόποι» και παραδοχές, που σχετίζονται με όλες τις εκφάνσεις και τα επίπεδα της ζωής στο νησί και όχι μόνο
.
Συνέχεια μιας κουλτούρας

Αφενός, η ιστορικά ενημερωμένη ματιά, μπορεί να αναγνώσει, στα ιδιαιτέρα πασχαλινά έθιμα της Κέρκυρας , την συνέχεια μιας κουλτούρας που έχει διαμορφωθεί υπό τον άξονα μιας πολυπρόσωπης αποικιακής κληρονομιάς, αφετέρου την ιδιαιτερότητα μιας περιφερειακής ταυτότητας που αρθρώνεται ανάμεσα στα γεωγραφικά και φαντασιακά όρια της Ελληνικότητας και της εγγύτητας προς την Δύση. Οι φιλαρμονικές που ορίζουν, τόσο καταλυτικά,  την κοινωνική και πολιτιστική ζωή του νησιού, είναι ένα κατάλοιπο αυτής της επιβεβλημένης συνύπαρξης. Υποδηλώνουν με την ύπαρξη τους την σχέση της τοπικής κοινωνίας, με πάσης φύσεως κατακτητές, που έχουν παρελάσει από την Κέρκυρα, έχοντας ορίσει την κουλτούρα του τόπου, με ένα τρόπο ανάλογο με  τις συμβολικές αναπαραστάσεις ανταγωνισμού ανάμεσα στα διαφορετικά μουσικά σώματα του νησιού.

Τα πυροτεχνήματα

Στην Κέρκυρα το Πάσχα δεν δείχνει να φέρει το βάρος του πένθους, ακόμα και πριν
την ανάσταση του «θεανθρώπου». Τα φώτα στους δρόμους έχουν μια γιορτινή, σχεδόν ειδυλλιακή απόχρωση, στους τόνους του φούξια. Η οικονομική και κοινωνική δραστηριότητα φτάνει σε ένα απόγειο αναβρασμού, με ύστερη κλιμάκωση το Μέγα Σάββατο. Τα πυροτεχνήματα δεν σηματοδοτούν μόνο το πέρας από το σκοτάδι προς το θερινό φώς, αλλά φωτίζουν την περιχαράκωση όλων των στοιχείων που σχηματίζουν αυτό που λέμε «κορφιάτικη» ταυτότητα.

Σημαντικοί νεοτερισμοί

Ο εξωτισμός αυτής της ταυτότητας έλκει σαν μαγνήτης τους, εν τη κυρίως Ελλάδα,  συμπατριώτες μας και αυτό δεν είναι τυχαίο. Ο γενέθλιος μύθος της Κέρκυρας, που συμβαδίζει με την Δυτική κληρονομιά της, αντιστοιχεί με βαρίδι στην  πολιτισμική ζυγαριά Ανατολής Δύσης, πάνω στην οποία ισορροπεί (ενίοτε σχιζοειδώς) η Νεοελληνική κουλτούρα. Διατηρώντας αυτή την εμβληματική θέση, το φετινό Πάσχα εμπεριείχε σημαντικούς νεοτερισμούς, πράγμα που υποδηλώνει την ζωτικότητα της τοπικής παράδοσης. Μέσα σε όλους του εορτασμούς διατυμπανίζονταν αυτή η ζωτικότητα, καθησυχάζοντας ακόμα και τους ποιο ανήσυχους από εμάς, εμπρός στο φόβο μιας τελματώδους  «μουμιοποίησης» του πνεύματος της «νήσου του Πάσχα»

Δευτέρα 13 Ιουνίου 2011

Η χλόη θα νικήσει τα πεζοδρόμια


Ήταν μια ανάπλαση της αισθαντικής πολεοδομίας, μια τυχαία καμπή των διαδρομών εντός και εκτός των συνόρων του φαντασιακού άστυ.Οι άνθρωποι στέκουν σαν μια αναλογία της πόλης, στις φλέβες τους κυλάει πυρετικά η επέκταση. Ένας σύγχρονος απροσπέλαστος ιός δίχως πατρίδα και μέλλον, ριζωμένος στο αρχέγονο παρόν. Στο κέντρο της Αθήνας… η χλόη θα νικήσει τα πεζοδρόμια, τα πουλιά σταματούν το τραγούδι τους και περιεργάζονται για λίγο τη ματαιότητα της εξουσίας. Ναρκωτική ποταπότητα της πολιτικής, σαν βιβλίο τσέπης, γιαπωνέζικο εγχειρίδιο με 100 τρόπους για επίδοξους αυτόχειρες, νυχτερινή φαντασμαγορία στην αυλή της αναμονής, αυλή της βροχής, αυλή της πίσω αυλής, αυλή άυλη..δίχως

Σάββατο 11 Ιουνίου 2011

Όταν οι άνθρωποι γιορτάζουν

Ζω στη σκιά λαμπρών εποχών, ζω μόνος σε ένα μικρό σπίτι, με μόνη συντροφιά ένα χαμένο σκυλί.Τα πρωινά μου είναι πικρά, όπως και ο καφές μου δίχως ζάχαρη. Τα βράδια με νανουρίζουν απόηχοι και υποσχέσεις, σαν ξεθωριασμένες σελίδες σε παιδικό λεύκωμα. Μοιάζει να είμαι ο μεγάλος χαμένος, δίχως οργή, να με οδηγεί στην αγανάκτηση, αλλά μια βαθιά αποερωτικοποίηση της ανθρώπινης επαφής, να με μεταμορφώνει σταδιακά σε έντομο. Το μόνο που με βοηθάει είναι ο ήλιος και η εποχιακή παρουσία των χελιδονιών, το κλεμμένο μου ποδήλατο και η προσμονή του ολοκληρωτικού τέλους της εποχής μας. Μέχρι τότε λυπάμαι όταν οι άνθρωποι γιορτάζουν και περιμένω.