Πάσχα τσου Κορφούς

 Νεοτερικότητα και παράδοση μιας γενέθλιας μυθολογίας

Το Πάσχα στην Κέρκυρα είναι μια γιορτή ιδιαίτερης σημασίας.

Σε όλη την Ελλάδα το Πάσχα φέρει μεγάλη θρησκευτική βαρύτητα, όντας η τελετουργική αναπαράσταση μιας από τις θεμέλιες δοξασίες της χριστιανικής πίστης.

Πέραν της χριστιανικής θρησκευτικής τους διάστασης, οι εορτασμοί του Πάσχα, συμπίπτουν με το τέλος του χειμώνα, εποχή,  της οποίας η έλευση γιορτάζονταν ποικιλοτρόπως από τη «βαθιά» προχριστιανική εποχή.

«Κοινοί τόποι» και παραδοχές

 Παρόλη την σημασία αυτής της γιορτής-ορόσημου, είναι λίγες οι κοινότητες, εν τω Ελλάδι,  που βασίζουν, σχεδόν κατά αποκλειστικότητα, σε αυτήν την εορταστική ρουτίνα,  την αίσθηση της πολιτισμικής  τους ταυτότητας, (με εξαίρεση ίσως, τις προκεχωρημένες κοινότητες, σε ακριτικές περιοχές της χώρας)

Η Κέρκυρα δείχνει να αποτελεί ένα παράδειγμα, όπου επί τη ευκαιρία των εορτασμών του Πάσχα, επικυρώνονται «κοινοί τόποι» και παραδοχές, που σχετίζονται με όλες τις εκφάνσεις και τα επίπεδα της ζωής στο νησί και όχι μόνο

.

Συνέχεια μιας κουλτούρας

Αφενός, η ιστορικά ενημερωμένη ματιά, μπορεί να αναγνώσει, στα ιδιαιτέρα πασχαλινά έθιμα της Κέρκυρας , την συνέχεια μιας κουλτούρας που έχει διαμορφωθεί υπό τον άξονα μιας πολυπρόσωπης αποικιακής κληρονομιάς, αφετέρου την ιδιαιτερότητα μιας περιφερειακής ταυτότητας που αρθρώνεται ανάμεσα στα γεωγραφικά και φαντασιακά όρια της Ελληνικότητας και της εγγύτητας προς την Δύση. Οι φιλαρμονικές που ορίζουν, τόσο καταλυτικά,  την κοινωνική και πολιτιστική ζωή του νησιού, είναι ένα κατάλοιπο αυτής της επιβεβλημένης συνύπαρξης. Υποδηλώνουν με την ύπαρξη τους την σχέση της τοπικής κοινωνίας, με πάσης φύσεως κατακτητές, που έχουν παρελάσει από την Κέρκυρα, έχοντας ορίσει την κουλτούρα του τόπου, με ένα τρόπο ανάλογο με  τις συμβολικές αναπαραστάσεις ανταγωνισμού ανάμεσα στα διαφορετικά μουσικά σώματα του νησιού.

Τα πυροτεχνήματα

Στην Κέρκυρα το Πάσχα δεν δείχνει να φέρει το βάρος του πένθους, ακόμα και πριν

την ανάσταση του «θεανθρώπου». Τα φώτα στους δρόμους έχουν μια γιορτινή, σχεδόν ειδυλλιακή απόχρωση, στους τόνους του φούξια. Η οικονομική και κοινωνική δραστηριότητα φτάνει σε ένα απόγειο αναβρασμού, με ύστερη κλιμάκωση το Μέγα Σάββατο. Τα πυροτεχνήματα δεν σηματοδοτούν μόνο το πέρας από το σκοτάδι προς το θερινό φώς, αλλά φωτίζουν την περιχαράκωση όλων των στοιχείων που σχηματίζουν αυτό που λέμε «κορφιάτικη» ταυτότητα.

Σημαντικοί νεοτερισμοί

Ο εξωτισμός αυτής της ταυτότητας έλκει σαν μαγνήτης τους, εν τη κυρίως Ελλάδα,  συμπατριώτες μας και αυτό δεν είναι τυχαίο. Ο γενέθλιος μύθος της Κέρκυρας, που συμβαδίζει με την Δυτική κληρονομιά της, αντιστοιχεί με βαρίδι στην  πολιτισμική ζυγαριά Ανατολής Δύσης, πάνω στην οποία ισορροπεί (ενίοτε σχιζοειδώς) η Νεοελληνική κουλτούρα. Διατηρώντας αυτή την εμβληματική θέση, το φετινό Πάσχα εμπεριείχε σημαντικούς νεοτερισμούς, πράγμα που υποδηλώνει την ζωτικότητα της τοπικής παράδοσης. Μέσα σε όλους του εορτασμούς διατυμπανίζονταν αυτή η ζωτικότητα, καθησυχάζοντας ακόμα και τους ποιο ανήσυχους από εμάς, εμπρός στο φόβο μιας τελματώδους  «μουμιοποίησης» του πνεύματος της «νήσου του Πάσχα»